Żyjemy w czasach, w których niczym nadzwyczajnym nie jest przeprowadzka brata, siostry, czy kolegi ze szkolnej ławki do innego kraju lub nawet na inny kontynent. Z powodu inwazji Rosji, wiele państw przyjęło uchodźców z Ukrainy, a po pandemii, coraz więcej ludzi pracuje zdalnie i nie będąc ograniczonymi do życia w pobliżu zakładu pracy, decydują się na podróże oraz przeprowadzki poza granice rodzimego kraju. Farmaceuci pracujący w lokalnych aptekach na całym świecie coraz częściej muszą więc pomagać osobom różnych narodowości, posługującym się różnymi językami. W codziennej praktyce farmaceutycznej, komunikacja jest czynnikiem często decydującym o bezpieczeństwie pacjenta oraz osiągnięciu pożądanych efektów terapeutycznych. Niestety, wraz ze wzrostem barier językowych, rośnie ryzyko nieporozumień pomiędzy pacjentami a pracownikami aptek.

Badania opisują wiele przypadków, w których niewłaściwe zrozumienie zaleceń farmaceuty skutkowało uszczerbkiem na zdrowiu pacjenta. Jedną z takich sytuacji było podanie noworodkowi przez jego matkę dziesięciokrotnie wyższej dawki barbituranów niż zalecana, ponieważ miała ona ograniczoną znajomość języka angielskiego. Naczelnym problemem przy obsłudze pacjentów z barierą językową, który raportują pracownicy aptek, jest objaśnianie niestandardowych schematów przyjmowania leków oraz zmian w dawkowaniu. Duża część pacjentów obcojęzycznych również nie stawia się w placówkach w celu odbioru kolejnych dawek swoich leków. Farmaceuci pełnią znaczącą rolę w zwiększaniu świadomości ludzi na temat prawidłowego użycia leków, a szczególnie w kwestii ich dawkowania. Brak szkoleń oraz wsparcia w tym zakresie sprawia, że pracownicy aptek, doświadczający barier językowych w codziennej pracy, są sfrustrowani i czują się bezsilni, nie mogąc odpowiednio pomóc odwiedzającym ich pacjentom. W tegorocznym, wiosennym wydaniu „PM Healthcare Journal” opublikowane zostało badanie, w którym 77% ankietowanych farmaceutów z Anglii wykazało potrzebę oraz chęć edukacji i uczestnictwa w szkoleniach na temat tego, jak radzić sobie z obcojęzycznymi pacjentami.

W Stanach Zjednoczonych, średnio jedna na dziesięć pracujących osób ma ograniczoną znajomość języka angielskiego, a około 15% amerykańskich dorosłych powyżej 18 roku życia (czyli ponad 37,5 miliona ludzi) ma problemy ze słuchem. Dla tych grup społecznych, odwiedzanie zarówno gabinetów lekarskich, jak i aptek, bez dostępu do usług profesjonalnego tłumacza medycznego, jest czynnością niezmiernie trudną. Niestety, wiele podmiotów medycznych zapewnia usługi tłumacza w sposób doraźny lub nieformalny, często polegając na tłumaczeniu dokonywanym przez członka rodziny pacjenta lub pracownika placówki. Taka osoba musi nie tylko dokonać translacji, ale również odpowiedzieć na potencjalnie skomplikowane pytania odnośnie diagnozy czy procedur medycznych. Przy tego typu praktyce ryzyko pominięcia lub niewłaściwego zrozumienia istotnych informacji jest bardzo wysokie i może skutkować negatywnymi implikacjami zdrowotnymi u pacjenta. Zapewnianie więc dostępu do usług wykwalifikowanego tłumacza w podmiotach medycznych, w tym w aptekach, będzie miało pozytywny wpływ na stosowanie się pacjentów do zaleceń lekarza, a docelowo korzystnie oddziaływało na wyniki leczenia oraz zmniejszenie dysproporcji w dostępie do usług medycznych.

Przed komputeryzacją i czasami internetu, jedynym rozwiązaniem, jakie mogły zapewnić pacjentom placówki medyczne, było zatrudnienie profesjonalnego tłumacza, który byłby obecny zawsze, na wypadek wizyty obcojęzycznego pacjenta, lub zatrudnienie wielojęzycznego farmaceuty. Takie podejście miało jednak wiele ograniczeń – jeden człowiek zna zwykle ograniczoną liczbę języków oraz jest w stanie świadczyć usługi tylko przez ograniczoną liczbę godzin w ciągu dnia. Zatrudnienie takiego pracownika również niesie za sobą dodatkowe koszty, których lokalne apteki często nie są w stanie pokryć. Tłumacze medyczni muszą nie tylko posiadać wiedzę medyczną i umieć ją przedstawić w danym języku, ale także przekazywać ją pacjentom z odpowiednią dozą wrażliwości kulturowej, co minimalizuje dyskomfort oraz stres związany z tego typu sytuacjami.

Wykwalifikowani tłumacze medyczni mogą świadczyć usługi przez telefon, dzięki prężnemu rozwojowi telemedycyny w ostatnich latach. Takie rozwiązanie sprawia, że jeden tłumacz będzie w stanie obsłużyć kilka placówek medycznych w ciągu swojego dnia pracy, minimalizując obciążenia finansowe pojedynczych aptek, a robić to może z zacisza własnego domu. W dobie komputerów, niezbędnym dla tej profesji staje się posiadanie umiejętności obsługi wszelkiego rodzaju mediów elektronicznych, gdyż coraz częściej to właśnie one są wykorzystywane do ułatwiania życia pacjentom obcojęzycznym. Za pomocą komunikatorów internetowych, takich jak WhatsApp, można przesyłać wiadomości tekstowe, zdjęcia, filmy czy wiadomości głosowe. Jest to aplikacja dostępna bezpłatnie, z której korzystać mogą ludzie na całym świecie, w tym farmaceuci oraz tłumacze. Nie spełnia ona co prawda wymogów w zakresie bezpieczeństwa i poufności danych medycznych, aczkolwiek w sytuacjach podbramkowych, jak pandemia, może uratować, lub chociaż poprawić jakość życia pacjenta. W tym miejscu pojawia się pełne spektrum możliwości dla twórców aplikacji i placówek władających większymi funduszami, które mogą na własny użytek rozwijać bardziej zaawansowane aplikacje do kontaktu z pacjentami, zdolne zapewniać część usług bez ingerencji tłumacza. Dostępne są już wyniki badań prowadzonych nad możliwością wprowadzenia w pełni zautomatyzowanego systemu do wypisywania i tłumaczenia e-recept oraz zaleceń stosowania leków, który generuje wskazówki nie tylko w języku rodzimym pacjenta, ale także tłumaczy język medyczny na łatwiej przyswajalny przez osoby bez wykształcenia w tym kierunku. Postęp technologiczny dostarcza ogromu możliwości.

Przy tworzeniu nowych rozwiązań dla farmacji polecamy usługi językowe wykwalifikowanych tłumaczy KONTEKST-u, którzy posiadają niezbędną wiedzę z zakresu medycyny oraz będą w stanie zapewnić, że język dostarczonych tłumaczeń będzie adekwatny do grupy ich odbiorców.

Źródła:
https://www.researchgate.net/publication/51177731_Language_barriers_in_the_community_pharmacy_A_survey_of_Northern_and_Western_Auckland
https://pharmaceutical-journal.com/article/news/patients-facing-language-barriers-receive-worse-care-say-majority-of-pharmacy-professionals
https://www.pmhealthcare.co.uk/uploads/Journals/PM Healthcare Journal – Spring 2023_V4.pdf
https://forhealthconsulting.umassmed.edu/blog/2020/06/24/role-and-value-professional-medical-interpreters-post-covid-19-world/
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/hsr2.851
https://aclanthology.org/2020.findings-emnlp.251.pdf